lifestyledesign Patrick Somai lifestyledesign Patrick Somai

Paradigmashifts in de (gezondheids)wetenschappen

Een boek waarin belangrijk wetenschappelijke informatie toegankelijk wordt gemaakt voor een brede groep gezondheidsprofessionals. Heb je moeite met de stroom van wetenschappelijke publicaties en inzichten die steeds weer veranderen? Lees dan dit boek en wordt wijzer!

Een boek dat wetenschappelijk informatie toegankelijk maakt voor een brede groep van gezondheidsprofessionals.

Wantrouwen in de maatschappij heeft geleid tot groepen consumenten en professionals die het narratief over gezondheid hebben herschreven.

Dit boek geeft je tools om met een ander narratief te komen en het dialoog aan te kunnen gaan. Geschikt voor diëtisten, andere paramedici, leefstijlcoaches, personal trainers, alternatieve behandelaars en andere gezondheidsprofessionals.

Actueel

Onlangs publiceerde wetenschapper Kevin Hall een onderzoek waarbij hij het sterke verband aantoonde tussen de inname van sterk bewerkte koolhydraten in combinatie met vet en zout en de dooreetfactor dientengevolge. Deze voedingsmiddelen zorgen ervoor dat je veel meer calorieën binnenkrijgt dan je zou krijgen met voedingsmiddelen die minder bewerkte koolhydraten bevatten en zijn gecombineerd met vet en zout.

Hall is een van de wetenschappers die ik op Twitter volg en vrij objectief onderzoek doet naar de oorzaken van obesitas.

Het interessante is dat het manuscript van dit boek in oktober 2018 klaar was, drie maanden voordat Hall zijn artikel publiceerde…

Een voorbeeld van hoe actueel dit boek is!

Het boek wordt in eigen beheer uitgegeven; stuur een mail met uw adresgegevens naar patricksomai@iamos.info en u krijgt een betaalverzoek.

Hiermee kunt u met IDEAL betalen. Vervolgens wordt het boek verstuurd.


Read More
lifestyledesign Patrick Somai lifestyledesign Patrick Somai

Het sprookje van de nieuwe voedingsrichtlijnen van de Amerikaanse overheid

In januari 2016 gepubliceerd, maar na controversiêle wetenschappelijke publicaties staan ze weer in de schijnwerpers: de Amerikaanse voedingsrichtlijnen. Volg mijn onderzoek naar de geschiedenis, de totstandkoming van en de kritiek op de nieuwe voedingsrichtlijnen...

Het welbekende sprookje van Hans Christiaan Andersen uit 1837 verhaalt over een ijdele en pronkzieke keizer, die letterlijk te kijk wordt gezet door twee kleermakers. Deze zwendelaars overtuigen hem dat zij kleding kunnen maken van een stof die alleen door werkelijk voorname mensen gezien kan worden.

Zo geschiedt dat de keizer in zijn prachtige doch onzichtbare nieuwe kleding aan een grote optocht door de stad begint. Niemand van zijn onderdanen durft toe te geven dat zij de kleding niet kunnen zien, bang als ze zijn hun eenvoud toe te geven. Totdat een kind opmerkt dat de keizer niks aan heeft, wat uiteindelijk leidt tot grote hilariteit van het publiek. Desondanks blijft de keizer trots doorlopen. Eenmaal terug in het paleis, bemerkt hij het dubbele bedrog: de kleermakers zijn ervan door met hun verworven rijkdommen.

Het moraal van het verhaal is angst voor het collectief/leider(s) met als gevolg dwaze gewoontes of beslissingen, die iedereen afkeurt, maar niet durft te bekritiseren (1).

De inleiding, doel, opzet en methodiek van het onderzoek naar de Amerikaanse voedingsrichtlijnen.

De conclusies van het onderzoek, onderstaande visuals gaan dieper op de materie in.

Vooronderzoek: tijdslijn geschiedenis Amerikaanse voedingsrichtlijnen

De hoofdrolspelers in het sprookje van de nieuwe voedingsrichtlijnen van de Amerikaanse overheid.

Credit: illustraties door Karl Lagerfeld voor "The Emperor's New Clothes: The Classic Fairytale"

Bronnen

(1) Koninklijke Bibliotheek . De nieuwe kleren van de keizer. Geraadpleegd op 8 juli 2016, van https://www.kb.nl/themas/kinderboeken-en-strips/sprookjes-in-de-kb/de-nieuwe-kleren-van-de-keizer

(2) Lubbock Avalanche-Journal. (2000, woensdag 22 november). US leads world in dietary guidelines. Geraadpleegd op 8 juli 2016, van http://lubbockonline.com/stories/112200/med_112200045.shtml#.V4AFyTcw90I

(3) Herman J. (2010). Saving U.S. dietary advice from conflicts of interest. Food Drug Law J 65(2):285-316

(4) Dietary Guidelines 2015-2020. Chapter 2 Shifts Needed To Align With Healthy Eating Patterns: A Closer Look at Current Intakes and Recommended Shifts. Geraadpleegd op 21 augustus, van https://health.gov/dietaryguidelines/2015/guidelines/chapter-2/a-closer-look-at-current-intakes-and-recommended-shifts/

(5) Aubrey A.(2015). New Dietary Guidelines Will Not Include Sustainability Goal. Geraadpleegd op 14 augustus 2016, van http://www.npr.org/sections/thesalt/2015/10/06/446369955/new-dietary-guidelines-will-not-include-sustainability-goal

(6) Nestle M. (2015). Let’s stop Congress from interfering with the dietary guidelines, please. Geraadpleegd op 14 augustus 2016, van http://www.foodpolitics.com/2015/06/lets-stop-congress-from-interfering-with-the-dietary-guidelines-please/

(7) Nutrition-coalition. (2015). Congress is concerned. . Geraadpleegd op 14 augustus 2016, van http://www.nutrition-coalition.org/congress-is-concerned/

(8) Mozaffarian D. (2016). Dietary and Policy Priorities for Cardiovasculair Disease, Diabetes and Obesity: A Comprehensive Review. Circulation. 133(2):187-225

(9) Machtige geheimen: wetenschapsfilosofie. Thomas Kuhn. Geraadpleegd op 14 juli 2016, van http://www.uu.nl/wetfilos/bijsluiter/kuhn.html

(10) Kennislink. (2005, 1 oktober). Systeembiologie ziet ziekten ontstaan. Geraadpleegd op 14 juli 2016, van http://www.kennislink.nl/publicaties/systeembiologie-ziet-ziekte-ontstaan  

(11) Fossion R, Zapata-Fonseca L. (2015). The Scientific Method. In C Garcia-Pena, Gutierez Robledo LM, Perez Zepeda MU Aging Research-Methodological Issues (p.9-26) Zwitserland: Springer Publishing International

(12) Steiber A, Tuma PA. (2015, 8 mei). Academy Comments re The DGAC Scientific Report. Geraadpleegd op 19 juli 2016, van http://www.eatrightpro.org/resource/news-center/on-the-pulse-of-public-policy/regulatory-comments/dgac-scientific-report

(13) Physicians Committee. (2016, 6 februari). The Physicians Committee Sues USDA and DHHS, Exposing Industry Corruption in Dietary Guidelines Decision on cholesterol. Geraadpleegd op 22 augustus 2016, van https://www.pcrm.org/media/news/physicians-committee-sues-usda-and-dhhs

(14) Maik KC, Slavin JL, Rains TM, Kris-Etherton PM. (2014). Limitations of observational evidence: implications for evidence-based dietary recommendations. Adv Nutr 5:7-15

(15) Slavin JL. (2015). The challenges of nutrition policymaking. Nutr J 14:15

(16) Myers EF, Khoo CS, Murphy W, Steiber A, Agarwal S. (2013). A Critical Assessment of Research Needs Identified by the Dietary Guidelines Committees from 1980 to 2010. J Acad Nutr Diet 113:957-971

(17) Brandt AM. (2012). Inventing Conflicts of Interest: A History of Tobacco Industry Tactics. Am J Public Health 102(1):63-71

(18) Raad voor Maatschappelijk Ontwikkeling. (2013). Het onbehagen voorbij: een wenkend perspectief op onvrede en onmacht. (Adviesrapport). Den Haag RMO

(19) Achterberg P. (2015). Een eenzame visserman op zoek naar geluk. (Oratie). Universiteit Tilburg

(20) Sprundel M. (2015). Ons voedsel ongezond en onveilig? Broodje aap! Geraadpleegd op 13 november 2016, van http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/detail/4165404/2015/10/18/Ons-voedsel-ongezond-en-onveilig-Broodje-aap.dhtml

(21) Yoder S. (2014, 14 augustus). The Big Fat Surprise: A Critical Review; Part 1. Geraadpleegd op 19 augustus 2016, van https://thescienceofnutrition.wordpress.com/2014/08/10/the-big-fat-surprise-a-critical-review-part-1/

(22) Yoder S. (2014, 14 augustus). The Big Fat Surprise: A Critical Review; Part 2. Geraadpleegd op 19 augustus 2016, van https://thescienceofnutrition.wordpress.com/2014/06/30/the-big-fat-surprise-a-critical-review-part-2/

(23) Marshall D. (2014). Is butter really back? Gedownload op 19 augustus 2016, van https://www.hsph.harvard.edu/magazine-features/is-butter-really-back/

(24) Harcombe Z et al. (2015). Evidence from randomised controlled trials did not support the introduction of dietary fat guidelines in 1977 and 1983: a systematic review and meta-analysis. Open Heart 2(1):e000196

(25) Bahl R. (2015). The evidence base for fat guidelines: a balanced diet. Open Heart 29;2(1):e000229

(26) Kearns CE, Schmidt LA, Glantz SA. (2016). Sugar Industry and Coronary Heart Disease Research: A Historical Analysis of Internal Industry Documents. Jama Intern Med. Doi:10.1001/jamainternmed.2016.5394

(27) Aaron DG, Siegel MB. (2016). Sponsorship of National Health Organisations by Two Major Soda Companies. DOI:http://dx.doi.org/10.2016/j.ampre.2016.08.010

 

 

 

 

Read More

Low carb-high fat (LCHF): nieuwe le smoking?

Tim Noakes heeft een aanzet gegeven met zijn kruistocht ter promotie van LCHF voeding. Dat deed Saint Laurent destijds ook met le smoking. Herinneren en waarderen we Noakes’ inspanningen later op een soortgelijke wijze? Lees hier het verslag van de 'rechtszaak' tegen hem en de argumenten voor LCHF die hij aanvoert.

Tim Noakes staat momenteel volop in de belangstelling, dankzij een spraakmakende 'rechtszaak' waarin hij is verstrengeld.  Niet omdat hij voorstander is van een low carb-high fat dieet, maar vooral vanwege zijn bewijsvoering gedurende de zaak die momenteel tegen hem loopt. 

Le smoking van Yves Saint Laurent

Voordat ik zijn werk en de betreffende zaak bespreek , vat ik de context en betekenis van Noakes’ werk en de zaak samen middels een metafoor.

Betekenis le smoking

De gevestigde orde sprak er schande van, toen modeontwerper Yves Saint Laurent tijdens zijn herfst/winter couturecollectie in 1966 de smoking voor vrouwen presenteerde. In 1975 kreeg de smoking van Saint Laurent echter een internationaal podium door een foto van Helmut Newton in de Franse Vogue. Overigens, niet dat het dragen van een smoking door vrouwen iets nieuws was. Marlène Dietrich deed het al in de jaren ’30. Het vernieuwende van de smoking voor vrouwen was het internationale podium dat Saint Laurent en Newton creëerden. Door de internationale aandacht en bekende sterren die de smoking droegen, werd het de voorloper van wat we nu kennen als power dressing van de jaren ’80. Zoals Pierre Berge, levenspartner en financieel beschermheer van Saint Laurent omschreef:

Het is welbekend dat Chanel aan vrouwen hun vrijheid gaf; jaren later gaf Yves Saint Laurent hun macht (1).”

Waarin ligt le smoking enerzijds, en anderzijds?

Wie is Tim Noakes?

Tim Noakes is een Zuid-Afrikaanse wetenschapper en emeritus hoogleraar in bewegingswetenschappen en sportmedicijnen aan de universiteit van Cape Town. Zijn indrukwekkende staat van dienst spreekt voor zich: de National Research Foundation kende hem een A1 status toe als toonaangevend internationale wetenschapper; hij behaalde drie doctoraten, liep meer dan 70 marathons en ultra-marathons en heeft ruim 40 jaar wetenschappelijke ervaring.

'The Real Meal Revolution'

Hij is welbekend als voorstander van een dieet laag in koolhydraten en hoog in vetten, welke uitgebreid wordt beschreven in zijn laatste boek “The Real Meal Revolution” (2).

Low carb- high fat

Niet dat het low carb-high fat-dieet nieuw is. Nee, het concept van minimaliseren van de hoeveelheid koolhydraten in de voeding werd reeds eerder vormgegeven door Robert Atkins, die er in de jaren ’80 en ’90 veel succes mee had  (3).

Voorlopers LCHF: Atkins, Cordain, Muskiet en Kuipers

Sinds 2000 zijn het echter wetenschappers als Loren Cordain (4), Frits Muskiet (5) en Remco Kuipers (6) die het in een evolutionaire context plaatsen.

Waarom de vergelijking met le smoking van Saint Laurent?

 Dit volgt uit een interview dat Tim Noakes voorafgaande aan de zitting gaf.  Noakes ziet de zitting als een internationaal podium om uit te leggen waarom hij conventioneel dieetadvies schadelijk vind, beginnend bij kinderen. Daarnaast vindt hij het belangrijk dat bepaalde wetenschappers de grenzen van kennis verleggen door onconventioneel te zijn. “Als wetenschap progressief wilt blijven, dan moet het ten alle tijden open staan voor het onconventionele (8).” Noakes had gelijk: de pers en social media deden uitgebreid verslag van de zeven dagen durende horing.  

Tim Noakes

De standpunten van Tim Noakes

De aanleiding voor en het verloop van de zitting zijn uitgebreid terug te lezen op de website van Biznews (7,8,9). Voor dit artikel is enkel het tweede gedeelte van zitting in februari 2016 van belang. Noakes presenteerde 4000 pagina’s aan bewijsmateriaal over het low carb-high fat dieet. Hij nam onder andere de volgende standpunten in (10):

·      Een blik op de evolutie van de mens laat zien dat koolhydraten niet nodig zijn om te overleven als soort. Hiervoor verwijst Noakes naar een citaat uit een rapport van de Amerikaanse Institute of Medicine. Hierin wordt aangegeven dat de hoeveelheid koolhydraten om menselijk leven te ondersteunen minimaal lijkt, op voorwaarde dat er voldoende vetten en eiwitten in de voeding beschikbaar zijn (11).

·      De huidige voedingsrichtlijnen gericht op een voeding hoog in koolhydraten en laag in vetten (HCLF) is niet evidence based (12,13,14).

·      De relatie tussen verzadigd vet en het risico op hart- en vaatziekten van Ancel Keys is eveneens niet evidence based. Verschillende wetenschappers hebben inmiddels aangetoond dat in er geen relatie is. Het zijn juist koolhydraten die het risico op hart- en vaatziekten (CVD) verhogen (15,16).

·      Insulineresistentie staat aan de basis van de moderne welvaartziekten (17,18).

·      Atherosclerose ontstaat door insuline, inflammatie en abnormale lipoproteines, niet door cholesterol. HCLF doet abnormale lipoproteines toenemen (19,20).

·      De behandeling van diabetes zou zich moeten richten op het minimaliseren van insuline, niet op regulatie van bloedsuiker. De langetermijn gevolgen van diabetes op de micro-en macrovaten wordt benadeeld met de huidige behandeling. Verder geeft Noakes aan dat de vermindering in roken en de promotie van HCLF voeding de ziektelast van hartaanvallen heeft verschoven naar perifeer arterieel vaatlijden bij diabetes (21).

·      Obesitas is een ziekte van de hersenen. Bewerkte voeding hoog in koolhydraten veroorzaakt een toename van eetlust en reguleert daarmee de hoeveelheid calorieën die we dagelijks binnenkrijgen (22,23).

·      Een toename van koolhydraten in de voeding correleert positief met de groei van kankercellen (24,25).

·      Hart- en vaatziekten zullen in de toekomst niet meer door cardiologen worden behandeld, maar door nefrologen. Nieuw onderzoek laat zien dat atherogene dislipidemie (de voornaamste veroorzakende factor van CVD) wordt veroorzaakt door niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) en insulineresistentie (26,27,28).

Tot zover het tweede gedeelte van de zitting van Tim Noakes. De zitting gaat verder in oktober. Zal uit het betoog van Noakes blijken dat hij met zijn LCHF-dieet net zo progressief is als le smoking van Yves Saint Laurent dat was?

Praktijkvoorbeelden LCHF

Praktijkvoorbeelden die in deze richting wijzen zijn onder andere te vinden in Zweden, Engeland en Nederland. Zweden was in 2013 het eerste land dat aanbevelingen deed voor LCHF in de nationale richtlijnen (29).

Dr. Andreas Eenfeldt: Dietdocter

Vanuit Zweden leidt dr. Andreas Eenfeldt de onafhankelijk gefinancierde gezondheidsblog Dietdocter om zijn visie op een LCHF-leefstijl te bevorderen (30). In Engeland genereren huisarts dr. Chatterjee (31) en cardioloog dr. Malhotra (32) veel aandacht met hun onconventionele opinies en aanpak.

Dr. Chatterjee: Docter in the House (BBC)

In het programma “Doctor in the house” voor de BBC, begeleidde Chatterjee cliënten met overgewicht en/of diabetes. Hiervoor gebruikte hij niet alleen LCHF maar ook combinaties met vasten (33).

Dr. Malhotra: Action on Sugar

Als een van de oprichters van de organisatie “Action on Sugar” probeert Aseem Malhotra aandacht te vangen in de media (34).

Keer Diabetes Om en VGZ

In Nederland wordt momenteel een proef afgerond van zorgverzekeraar VGZ in samenwerking met het groepsprogramma Keer Diabetes2 Om. Voeding Leeft is een onafhankelijke stichting van professionals in-en rondom de zorg, die leefstijlprogramma’s ontwikkelt rondom chronische ziektes. De samenwerking met VGZ laat zien dat LCHF diabetes type 2 in 80 % van de gevallen kan genezen. VGZ is van plan om in 2017 het programma landelijk uit te rollen (35).

Tim Noakes heeft een aanzet gegeven met zijn kruistocht ter promotie van LCHF voeding. Dat deed Saint Laurent destijds ook met le smoking. Herinneren en waarderen we Noakes’ inspanningen later op een soortgelijke wijze? De tijd zal het ons leren.

Klik hier voor de literatuurlijst.

Read More